Dünya gündemini meşgul eden ve insanların korku ile takip ettiği corona (2019-ncov) virüsü nedir? Çin’in Wuhan şehrinde ortaya çıktığı söylenen virüs, belirti gösterdiği kişilerdeki ölümle sonuçlanma vakalarında dolayı dünya genelinde sıkı önlemlere yol açtı. Virüsün ilk defa görülmesi tedavisinin bulunmasını zorlaştırırken bilim insanları panzehir için çalışmalarını sürdürüyor.

Virüsün ilk kez ortaya çıkmış olmasından dolayı insanlardaki hastalık süreci tam olarak bilinemiyor. Virüs bulaşan kişilerden kaçı hasta oluyor, bulaştıktan kaç gün sonra hastalık belirti gösteriyor, toplam süresi ne kadar gibi soruların cevapları şu an için belirsizliğini koruyor.

Virüs bulaştıktan sonra akciğere yerleşiyor ve burada çoğalıyor. Bağışıklık sistemiz yeni virüsü tanımıyor ve karşı koymakta yetersiz kalıyor. Bunun sonucunda gelişen zatürre ile solunum yetmezliğine bağlı ölümler yaşanıyor.

Corona Virüsünün Dünya ve Türkiye Ekonomisine Etkileri

Dünyadaki, en büyük ikinci ekonomiye sahip olan Çin’deki salgın insani kayıpların yani sıra küresel ekonomi içinde endişelere neden oluyor. Küresel gelirin %16,5 ‘ine sahip olan ülkede ortaya çıkan salgın, küresel ölçekte varlık fiyatlarını gözle görülür derecede etkilerken reel ekonomiyi de sarma potansiyelini elinde bulunduruyor. Corona virüsünün Türkiye ve dünya ekonomisine etkilerini inceleyelim.

Teknoloji

Teknolojinin gelişmesinde ve büyümesinde büyük rol oynayan ülkelerden olan Çin’de yaşanan salgının yarattığı panik hayatı durdurma noktasında getirdi. Öyle ki insanlar yiyecek , içecek ve maske stokları yaparak evlerinden çıkmama girişimleri başlattı.

Akıllı telefon, yapay zeka gibi konularda emin adımlarla yürüyen ve Huawei , Xiaomi gibi markaları ile pazarı ele geçirme noktasına gelen ülkede son bir haftadır bütün mağazalar kapatıldı.

Ticaret savaşlarında Amerika ile sıkı rekabette olan Çin, salgın ile büyük kayıplar veriyor.

 Öyle ki 1000 yataklı hastanenin inşaatının bir hafta gibi süper hızlı bir sürede tamamlanması maliyetleri büyük oldu.

Petrol ve Yakıt fiyatlarında Düşüş

Virüsteki bilinmezlik ve kontrol altına alınamaması piyasadaki risk iştahını düşürüyor. Küresel talepteki düşüş petrol ve emtia beklentisini azaltarak fiyatları aşağıya çekiyor. Petrol fiyatlarındaki gerileme, petrol doğal gaz ihraç eden ülkeler için olumsuz, Türkiye gibi enerjide dışa bağımlı ülkeler açısından olumlu bir gelişme olarak değerlendirilir.

Altın ve Dövizde Artış

Corona salgınının talebi düşüreceği endişesi ile güvenli varlıklara kaçış altının ons fiyatının son bir haftada 1550 dolardan 1590 dolar seviyesine çıkmasına neden oldu. Altının TL cinsinden gram fiyatı da 295 TL’den 303 TL’ye sıçradı. Dolar/TL kuru da 5.88’den 5,95 seviyelerine yükseldi. Çin başta olmak üzere küresel borsalarda düşüşler görülürken, Borsa İstanbul’da BİST 100 endeksinin 123 bin seviyelerinden 120 bin seviyelerine geri dönüşünde salgın da etkili oldu.

Turizmde Yaşanan Kayıp

Çin’deki salgının en çok etkileyeceği sektörlerden biri de şüphesiz ki turizmdir. Çin hükumeti yurt dışı turları 1 ay süre ile iptal etti. Bu nedenle şubat ayında Türkiye’ye gelmesi planlanan 30 bin üzerinde turist gelemeyecek ve yaklaşık 30 milyon dolar kayıp yaşanacak. Bu kayıp ülkemizin en çok Çinli turist alan bölgesi Kapadokya’yı etkileyecek.

Çin her yıl dünyaya yaklaşık olarak 175 milyon turist gönderiyor ve bu turistlerin harcamaları 250 milyar dolar civarıdır. Çin hükumeti tarafından önce 3 şehirde olan uçak iptalleri şu anda 17 şehre ulaştı. THY ‘de 9 Şubata kadar Çin şehirlerine olan uçuşları iptal etmiş durumdadır.

Çin'e yapılan İhracat

2019 yılında Çin’den 19,1 milyar dolarlık ithalat yaparken bu ülkeye 2,6 milyar dolarlık ihracat yaptık. 2019’da ticaret savaşı etkisiyle gelen yavaşlama nedeniyle bu ürünlerde Çin'e ihracat ciddi şekilde gerilemişti. Ticaret savaşında ABD ile Çin arasında ateşkesin olmasıyla bu yıl Çin'e ihracatta artış hedefleniyordu ancak salgın kısa vadede ihracatı da olumsuz etkileyebilir.

Salgın nedeniyle insanların maske stokları yaptığı ülkede artık maske bulmak çok zorlaştı. Öyle ki kanser hastaları bu durumdan en çok etkilenenler arasında.Yaşanan maske kıtlığı Kayseri’den Çin'e maske ihracatı başlattı.