Gündemimizi meşgul eden en popüler teknoloji haberlerinden olan Google krizi bütün kullanıcıların yakından takip ettiği bir konu haline geldi. Tarafların karşılıklı yanıtları ile sürekli gelişme yaşanan Google-Türkiye problemini inceleyelim. Konunun patlak vermesi ile adını sıkça duymaya başladığımız Rekabet Kurumu nedir? Rekabet Kurumu, satıcıların mal ve hizmetlerini daha fazla müşteriye ulaştırmak için girdikleri yarışın hakemi konumunda bir kamu kurumudur. Satıcılar arasındaki rekabet ortamının hukukunu çizerek rekabetin piyasa şartları ve etik kurallar çerçevesinde yapılması için sınırlar çizen ve rekabet ortamının yasalar çerçevesinde korunması sağlayan birimdir. Ülkemizdeki yetkilerini kullanmak için bazı yaptırımlara başvuran Rekabet Kurumunun bu konuyu nasıl ele aldığını biraz daha açalım.
Kriz son zamanlarda patlak verse de problemin başlangıç aşaması Google’ın büyük rakiplerinden olan Yandex’in Rekabet Kurumuna başvurması ile başlıyor. Şikayetçi olduğu nokta ise Google’ın telefon üreticileri ile imzaladığı sözleşmelerde cihazlarına Google uygulamalarını önceden yüklenmesi şartını getirdiği ve bu nedenle rekabet kurallarını ihlal ettiği yönünde. Yandex’in ilk başvurusu Rekabet Kurumunda değerlendirmeye alınıyor ve oy çoğunluğu ile konuda hakkında Google’a bir soruşturma açılmasına gerek olmadığı kararı çıkıyor. Bir yılı geçkin bir süre boyunca itirazlarını devam ettiren ve konuyu daha yüksek mecralara taşıyan Yandex; Şubat 2017 tarihinde olumlu sonuç aldı ve Rekabet Kurumu, Google hakkında soruşturma açılmasına karar verdi. İlerleyen süreçlerde Rekabet Kurumuna 3 kere yazılı 1 kere sözlü savunma yapan Google Eylül 2018 tarihinde 93 milyon lira İdari para cezasına çarptırıldı. Nedeni olarak ise Google’ın cihaz üreticileri ile imzaladığı; sözleşmelerde yer alan Google arama ve Google WebView bileşeninin varsayılan olarak atanmasına ve Google arama parçacığının ana ekranda konumlandırılmasına yönelik uygulamaları ile rekabet kurallarını ihlal etmiş olduğu belirtildi.
Google kendisine karşı alınan kararların ne şekilde yerine getireceğine dair bir uyum paketi ile bildirimde bulunuyor. Uyum paketi kapsamında birçok ek bilgi gönderen Google alınan kararlar neticesinde yapması gereken değişiklikleri yapmaması nedeni ile 2018 Türkiye cirosunun on-binde 5’i oranında olmak üzere günlük süreli idari para cezasına çarptırılıyor.
Rekabet Kurumu ile arasında geçen yoğun anlaşmazlık ve aldığı cezalar nedeni ile agresifleşen Google, Türkiye’deki yerli ve yabancı tüm iş ortaklarına gönderdiği yazı ile Android cihaz üreticilerine Türkiye’de artık Google mobil servisleri için lisans vermeyeceğini duyurdu.
Benzer bir olayın meydana geldiği Avrupa ve Rusya bölgesinde bütün şartları ve cezaları koşulsuz yerine getiren Google yaklaşıl 4,5 milyar Euro para cezası ödedi. Bu konuda açıklama yapan Rekabet Kurumu, kendilerinin aldığı karalara aynen uyulması gerektiğini ve onanan cezaların en kısa zamanda Google tarafından ödenmesini istedi.
Tüm bu gelişmeler yaşanırken ortaya atılan , Android devi Samsung’un Türkiye’den çıkıyor haberleri de kullanıcılarda merak uyandırdı. Yaşanan karmaşayı önlemek için Samsung cephesinden açıklama gecikmedi. Samsung Electronics Türkiye’den yapılan açıklama şu şekilde; ‘Faaliyet gösterdiğimiz tüm ülkelerin yasalarına göre ticari faaliyetlerimizi yürütüyoruz. Türkiye’de Rekabet Kurumu’nun Google faaliyetleri ile ilgili aldığı kararı ve bununla ilgili süreçleri yakından takip ediyoruz. 2020’de çıkacak yeni Galaxy ürünleri ile ilgili Türkiye’deki lansman çalışmalarımıza ve planlamalarımıza devam ettiğimizi kamuoyunun bilgisine sunarız. Rekabet Kurumu tarafından yürütülen süreçle ilgili gelişmelere göre kullanıcılarımızı ve kamuoyunu bilgilendirmeye devam edeceğiz.’ İfadelerini kullandı.
Rekabet Kurumunun geri adım atmaması, Google’un diğer ülkelerde alınana kararlara aynen uyup Türkiye için ayak dirediğini söylemesi ve aynı zamanda Google’unda agresif cevapları beraberinde birçok soruyu getiriyor. Bunlardan en önemlisi ise Android cihazların Google olmadan yoluna devam edip edemeyeceği oldu. Google’un açıklamalarından sonra gözler Android cihaz üreticilerine çevrildi. Huawei gibi büyük bir firmanın Google ile ters düşüp kendi işletim sistemi için ayırdığı büyük miktarlı bütçe ve bunun neticesinde ne kadar yol aldığı tartışılırken diğer üreticilerden bunu beklemek biraz hayalperestlik gibi görünüyor. Onun dışında , Google uygulamaları olmadan ürünlerini Türkiye pazarında satmaya istekli çok firmanın olmadığı ise aşikar.